کتاب حقوق مومنان از دیدگاه خاتم پیامبران (ص) نوشته ابراهیم شفیعی سروستانی، با هدف بررسی موضوعهای مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از منظر رسول گرامی اسلام تهیه شده است.
آنچه فرد و جامعه را به مقامات عالی انسانی میرساند، اخلاق نیکوست. اخلاق نیکو هم فقط خوش اخلاقی با مردم نیست؛ بلکه به معنای پروراندن صفات نیکو و خلقیات فاضله در دل و جان خود و انعکاس آنها در عمل خود است. مردمی که در بین خود دچار حسد باشند، دچار بدخواهی یکدیگر باشند، دچار حیلهگری با یکدیگر باشند، دچار حرص به دنیا و بخل نسبت به مال دنیا باشند و دچار کینه ورزی با یکدیگر باشند، در این جامعه حتی اگر قانون هم به طور دقیق عمل شود، سعادت در این جامعه نیست.
اگر علم هم پیشرفت کند و تمدن ظاهری هم به منتهای شکوه برسد، این جامعه، جامعۀ بشری مطلوب نیست. جامعهای که انسانها در آن از یکدیگر احساس ناامنی کنند، هر انسانی احساس کند که به او حسد میورزند، نسبت به او بد دلی دارند، نسبت به او کینه ورزی میکنند، برای او توطئه میچینند و نسبت به او و داراییاش حرص میورزند، راحتی در این جامعه نیست. اما اگر در جامعهای فضایل اخلاقی بر دل و جان مردم حاکم باشد، مردم نسبت به یکدیگر مهربان باشند، به یکدیگر گذشت و عفو و اغماض داشته باشند، نسبت به مال دنیا حرص نورزند، نسبت به آنچه دارند بخل نورزند، به یکدیگر حسد نورزند، در مقابل راه پیشرفت یکدیگر مانع تراشی نکنند و مردم آن دارای صبر و حوصله و بردباری باشند، این جامعه حتی اگر از لحاظ مادی هم پیشرفتهای زیادی نداشته باشد، باز مردم در آن احساس آرامش و آسایش و سعادت میکنند؛ اخلاق، این است. ما به این احتیاج داریم. ما باید در دل خود، خلقیات اسلامی را روز به روز پرورش دهیم. قانون فردی و اجتماعی اسلام در جای خود، وسیلههایی برای سعادت بشرند (در این تردیدی نیست)؛ اما اجرای درست همین قوانین هم احتیاج با اخلاق خوب دارد.
در بخشی از کتاب حقوق مومنان از دیدگاه خاتم پیامبران (ص) میخوانیم:
یکی از نکات مهم در روابط و آداب معاشرتهای اجتماعی، عیادت دوستان و بستگانی است که دچار بیماری شدهاند. اصولا در چنین مواقعی است که دوستی و خویشاوندی ارزش واقعی خود را پیدا میکند. وقتی شما بر بالین برادر یا خواهر مسلمان خود حاضر میشوید و از او دل جویی میکنید و حال وی را میپرسید، احساس آرامش به او دست میدهد و دردش تسکین مییابد. به همین دلیل، در چنین لحظاتی نسبت به شما احساس مهر و محبت بیشتری میکند و همین سبب میگردد در آینده، روابط دوستانه یا پیوند خویشاوندی میان او و شما محکمتر شود و از پایداری بیشتری برخوردار گردد. به علاوه همین عیادت سبب میشود که اگر از قبل نسبت به هم کدورت و ناراحتی داشتهاید، برطرف شود و خلوص و صفا جای آن را بگیرد.